Verborgen parel
Maak kennis met mooie plekjes, monumenten, bijzondere musea en andere bezienswaardigheden in Zuid-Holland.
Wandelen bij de gravin
Fotografie: Stichting Monument en Verhaal
Tijdens lunchtijd zie je ze hier ‘in het wild’: de keurige dames en heren in (mantel)pak die al wandelend in het groen hun boterham met kaas opeten. Het provinciehuis en het Shell-gebouw liggen dan ook om de hoek van dit groene park. Maar wat de meeste ambtenaren en ingenieurs niet zullen weten: dit landgoed heeft een lange geschiedenis en een aantal rijksmonumenten.
Buitenhuizen
We hebben het over Landgoed Oostduin-Arendsdorp, in de chique wijk Benoordenhout in Den Haag. In de zestiende eeuw bestond het uit 2 verschillende landgoederen, met elk een prachtig herenhuis, diverse bijgebouwen en moes- en siertuinen. Rijke burgers hadden hier buiten de drukke en stinkende stad hun buitenhuis, vaak de zomerwoning. Vanaf Hillegom in het noorden tot het Westland in het zuiden, loopt 1 lange landgoederenzone langs de kustlijn. Deze Landgoederenzone Zuid-Holland is nu een van de 7 erfgoedlijnen van onze provincie.
Rijksmonumenten
De tuinen van Oostduin en Arendsdorp waren lange tijd strakke, formele tuinen in de stijl die we nu nog zien bij Paleis Het Loo en Versailles. Maar aan het eind van de achttiende eeuw vond men dat oubollig en deden beide landgoederen mee met de nieuwe trend: een tuin in Engelse landschapsstijl. Die stijl is nog altijd terug te vinden in het 22 hectare tellende park dat nu gratis te bezoeken is; niet alleen tijdens lunchtijd.
Wie wandelt door het park, komt 3 rijksmonumenten tegen: de portierswoning aan de Wassenaarseweg, de ‘Koepel’ (het theehuis) en ‘De Rietjes’ (het vroegere tuinmanshuis).
Groene parel
In landgoed Oostduin ligt, op de historische plek tussen de oude tuinmuren, een prachtige moes- en pluktuin. Een aantal omwonenden heeft, met hulp van subsidie vanuit de erfgoedlijn Landgoederenzone, deze ooit wat verwaarloosde plek een nieuw leven gegeven. Vele vrijwilligers werken nu in deze tuin, die regelmatig is opengesteld voor publiek en waar allerlei activiteiten worden georganiseerd. Zie ook: Landgoed Oostduin – Groene parel in de wijk.
Geen landhuizen
De landhuizen zelf hebben de geschiedenis niet overleefd. Halverwege de negentiende eeuw kwam de eigenaar van Landgoed Arendsdorp ook in het bezit van zijn buur, Landgoed Oostduin. Het landhuis Oostduin was blijkbaar mooier, want al snel werd het huis Arendsdorp afgebroken.
In de Tweede Wereldoorlog trof een Duitse V2 (een raket) landhuis Oostduin, waarna het in 1946 werd afgebroken.
Gravin van Bylandt
Naast tuinmanshuis De Rietjes staat het standbeeld van de laatste bewoner van dit landgoed: Marie gravin van Bylandt. Zij werd begin twintigste eeuw verplicht een groot deel van haar landgoed te verkopen aan Den Haag, die daar de nieuwe woonwijk Benoordenhout wilde bouwen. Toen de gravin na de Tweede Wereldoorlog niet meer terug wilde keren naar haar halfverwoeste huis, piekerde zij er dan ook niet over om de boel te verkopen aan die veeleisende gemeente. Zij liet haar landgoed na aan de Protestantse kerk. Deze bracht het beheer van het landgoed onder in de Stichting Oostduin, die het sinds 1958 openstelt voor publiek.