Nieuwe gierenvallei Avifauna
Zuid-Hollandse Nieuwe
Nieuwe ondernemers, projecten, initiatieven of veelbelovende startups in de spotlights.
Fotografie: Herman Zonderland
Een enorme sprong vooruit in dierenwelzijn
Na jaren voorbereiding, fondsenwerving en bouwen is het grootste project in de geschiedenis van Vogelpark Avifauna voltooid: de nieuwe gierenvallei. Met een lengte van 65 meter, 15 meter hoog en een oppervlakte van 2.200 m2 vol indrukwekkende rotspartijen, wanen de Rüppells- en witkopgieren zich hier weer een klein beetje in hun vertrouwde Afrika. Curator Joost Lammers vertelt over de aanleg van de nieuwe gierenvallei die mede tot stand kwam met financiële steun van de provincie Zuid-Holland.
Wildparken uit Afrika
Arusha, Etosho, Serengeti en Amboseli zitten op een tak en kijken tevreden om zich heen. Voor zover je bij gieren van emoties kunt spreken, natuurlijk. Maar als we curator Joost Lammers mogen geloven zijn de 23 Rüppells gieren – die allen vernoemd zijn naar wildparken uit hun vertrouwde continent Afrika – in hun nopjes met hun nieuwe verblijf. “Zoals je ziet zijn ze hun veren aan het poetsen, een duidelijk teken dat de vogels ontspannen zijn. Ik durf er dan ook wel vanuit te gaan dat ze tevreden zijn. Ook omdat hun nieuwe verblijf een enorme vooruitgang is.”
Natuurlijke ontwikkeling
De nieuwe gierenvallei is hoofdzakelijk ingericht als natuurlijke thuishaven voor de 23 Rüppells gieren en 2 witkopgieren die momenteel in Avifauna verblijven. En er zullen volgens Joost nog meer indrukwekkende vogels neerstrijken in de gierenvallei. “We willen de verblijven in Avifauna zo aantrekkelijk mogelijk maken voor de vogels. Net als in het wild betekent dit veel variatie, in de aankleding en in de aanwezigheid van andere dieren. Zo helpen de speciaal aangelegde rotspartijen, die dienen als rust- en nestplaatsen, de kolonie gieren zich op een natuurlijke manier te ontwikkelen. En ook de komst van andere vogels helpt daarbij. Daarom komen ook de aasgier, secretarisvogel, maraboe, kroeskopparelhoender en de driekleurige glansspreeuw in het verblijf wonen. En er is op termijn zelfs sprake van de komst van de grootoorvos.”
Gered uit gevangenschap
Hoe geweldig de nieuwe gierenvallei ook is, het echte vliegen blijft altijd een gemis voor de vogels. “Natuurlijk laten we onze gieren, net als in het wild, het liefst op 10 kilometer hoogte zweven”, zegt Joost, “maar dat gaat helaas niet.” Alle verblijven in Avifauna voldoen aan de Europese richtlijnen en zijn zoveel mogelijk ingericht naar de natuurlijke biotoop waar de vogels hun soorteigen gedrag kunnen vertonen. “Het is belangrijk om je te realiseren dat deze vogels geen overlevingskans hebben in het wild en dus niet terug kunnen naar de natuur.” Rüppells gieren zijn een ernstig bedreigde vogelsoort. De kolonie Rüppells gieren in Avifauna is in 2006 illegaal gevangen in Afrika. Bij hun inbeslagname in 2007 waren de gieren zeer verzwakt en gestrest, en was hun precieze herkomst onbekend. Avifauna heeft de gieren opgevangen en verzorgd, en hun conditie weer op peil gekregen. “Zo goed zelfs dat er al een paar jongen zijn geboren”, vertelt Joost trots.
“Het is belangrijk om je te realiseren dat deze vogels geen overlevingskans hebben in het wild en dus niet terug kunnen naar de natuur.”
Educatie hub
Avifauna is meer dan een dierenpark gespecialiseerd in vogels. Het doel van Avifauna is natuurbehoud en -educatie in het algemeen en de bescherming, opvang en instandhouding van (bedreigde) vogelsoorten in het bijzonder. Joost: “Voor overheden in binnen- en buitenland zijn wij hét adres voor inbeslaggenomen bedreigde vogelsoorten en vogels die speciale verzorging nodig hebben. Na de opvangperiode gaan de vogels naar gerenommeerde dierentuinen of zij blijven bij ons, net als de Rüppells gieren.” Naast de opvang van vogels zet Avifauna zich ook in voor het behoud van biodiversiteit, wetenschappelijk onderzoek, natuurbescherming én educatie. Bijzonder aan de nieuwe gierenvallei is dan ook de educatie hub in het uitkijkpunt. “De ideale plek om les te geven aan de ruim 11.000 basisschoolkinderen die ons jaarlijks bezoeken”, vindt Joost. “En ook perfect voor de Universiteit Utrecht, die langlopend onderzoek doet naar de gieren.”
Uitkijkhut
Op 15 april zijn de eerste gieren verhuisd naar de nieuwe gierenvallei, waar ze een aantal weken rustig kunnen wennen aan hun nieuwe verblijf. “Het is belangrijk dat ze de tijd krijgen om alles te onderzoeken en hun weg weten te vinden, vooral ook naar het binnenverblijf. Daarom voeren we ze één keer per dag binnen”, legt Joost uit. De opbouw en vegetatie van de gierenvallei zorgt ervoor dat de gieren zich kunnen onttrekken aan het zicht van de bezoekers. Toch valt er volgens Joost nog genoeg te zien. “Een speciale uitkijkhut biedt de bezoekers toegang tot een stuk van de volière waar ze de gieren goed kunnen bekijken, zonder dat ze de dieren verstoren. De gierenvallei is echt een geweldige ervaring en een enorme sprong vooruit op het gebied van dierenwelzijn. Ik zou zeggen: kom het zelf ervaren!” De nieuwe gierenvallei wordt feestelijk geopend op 15 mei 2025.
De gierenvallei van Avifauna ontving subsidie vanuit de toerismeregeling 2023 omdat dit project voldoet aan de toeristische ontwikkeling in Zuid-Holland. Het scoorde vooral punten op het feit dat het project een voorlichtingsprogramma bevat dat bewustzijn en kennis vergroot rond een maatschappelijke opgave. Het bevat elementen gericht op (educatie van) de jeugd en draagt bij aan de opgave bezoekersmanagement; Avifauna treft maatregelen om bezoekersstromen te monitoren en beter te spreiden.